അരൂതച്ചെടിയുടെ ഗന്ധമുണ്ടായിരുന്നു ആ മുറിക്കകം മുഴുവനും. തുരുമ്പൊലിക്കുന്ന ജനൽ കമ്പിയിൽ നിന്നും മോന്തായത്തിലേക്ക് വലനെയ്യുന്ന ചിലന്തിയിണകളിൽ നിന്നും വേദനയോടെ കണ്ണ് പുറത്തേക്ക് നട്ടു കതിരേശൻ. പൊടിഞ്ഞരയുന്ന ഇരുട്ടിന്റെ ചോരുളുമ്പ് ശ്രമപ്പെട്ടെണീറ്റ് മൂലയ്ക്കരികിലിരുന്നിരുന്ന കൈലേസെടുത്ത് കെട്ടഴിച്ചു. ചത്തിട്ടില്ല മരത്തവളകൾ. ഒന്നുരണ്ടെണ്ണം ഉള്ളം കൈയ്യിൽ നിന്ന് ചാടിയിറങ്ങി. വർഷക്കാറ്റ് പടർന്നപ്പോൾ കുറുന്തിതോപ്പിലൂടെ വശം ചേർന്നൊഴുകുന്ന തോട്ടിൽ നിന്ന് പിടിച്ചെടുത്തവയാണ്.

മുറ്റത്തേക്കിറങ്ങിയപ്പോൾ പ്രസരിച്ച് നിൽക്കുന്നു, പിച്ചകപൂക്കളുടെ വാസന. അരൂത തലയാട്ടി നിൽക്കുന്നു. ഭഗവതികാവിൽ ശാഖകളിൽ കെട്ടിയിട്ട തൂക്കുമണികളുടെ ഒച്ച. കതിരേശൻ നെറ്റിചുളിച്ച് ആകാശത്തെയൊന്നുഴിഞ്ഞു. കണ്ണടച്ചു തുറന്നപ്പോൾ ചൂട്ട് കത്തിച്ചു നിൽക്കുന്ന പൂർവ്വികരുടെ ആത്മാക്കൾ കാണായി. പാമ്പൻ മലയ്ക്കരികിലൂടെ പോകുമ്പോഴും ഇളകിമറിഞ്ഞ മണ്ണിൽ തലയുയർത്തി നിൽക്കുന്ന കൈതണ്ടയുടെയും തലയോട്ടിയുടെയും അസ്ഥികൾ കാണാൻ കഴിയും.

പാമ്പൻ മലയ്ക്ക് കുറകെയുള്ള ആകാശത്ത് പരുന്ത് വട്ടമിട്ട് പറക്കുന്ന നേരം. ഏതോ കരിഞ്ഞ സന്ധ്യയിലാണ് ദാസിപ്പെണ്ണിന്റെ കൈയിൽ സന്ദേശപത്രത്തിന്റെ താള് ലഭിക്കുന്നത്. മഴനിറഞ്ഞ അന്തരീക്ഷത്തിൽ പെണ്ണും ചെറുക്കനും റാന്തൽ വിളക്കേന്തി മൂപ്പന്റെ ചെറ്റകൊട്ടി. സന്ദേശപത്രം താളിയോലയായിരുന്നു.  തിരുവെഴുത്ത് മൂപ്പൻ വായിച്ചു. തന്റെ പാരമ്പര്യത്തിന്റെ തറക്കല്ലാണ് ഇളക്കി മാറ്റപ്പെടുന്നത്. നിലനിൽപ്പിനായുള്ള വ്യഗ്രത ഞരമ്പുകളിൽ തുറിച്ച് നിന്നു. എത്ര രാവ് പുലരണം യുദ്ധാസന്നനായി നിൽക്കുന്ന പട ചുരമിറങ്ങി വരാൻ? പാരമ്പര്യമായി ആയോധനകല അഭ്യസിച്ചുപോന്ന, മീശമുളയ്ക്കാത്ത പൈതങ്ങൾ. അർദ്ധരാത്രിയിലും എരിഞ്ഞുകത്തുന്ന ചൂട്ടിനു താഴെ കാവൽ നിൽക്കേണ്ടി വന്നു. പൊന്ത വകഞ്ഞുമാറ്റി, താനറിയാത്ത ശത്രുക്കളുടെ മൂർച്ചയേറിയ കൂരമ്പുകളും കാത്ത്.

മൂന്നാംദിനം പാമ്പൻ മലയുടെ ഇടുക്ക് വശങ്ങളിൽ ശത്രുക്കൾ താവളമുറപ്പിച്ചു. വിറക് അന്വേഷിച്ച് കാട്ടിലലഞ്ഞ് മലകറിയ ചണ്ടീരന്റെ ഒളികണ്ണുകൾ ഭയത്തോടെ, അവർ അസ്ത്രങ്ങൾക്ക് വിഷം പുരട്ടുന്നതും വാളുകൾക്ക് മൂർച്ച കൂട്ടുന്നതും കണ്ടു.

“കുലമാണ്, ഗോത്രകുലം പടയെറിഞ്ഞവരാണ് പൂർവ്വികർ, മരണത്തേക്കാളുപരി നമുക്ക് വലുത് കുലത്തിന്റെ സംരക്ഷണമാണ്. പൂർവ്വികരുടെ മാനമാണ്.” വാളുകൾ ആഞ്ഞുവീശി യുവതലമുറയ്ക്ക് യുദ്ധപ്രാവീണ്യം മൂപ്പൻ പറഞ്ഞുകൊടുത്തു. സമരത്തിന്റെ യുദ്ധചോതന അവരുടെ ഞരമ്പുകളിൽ കിടന്നുഴറി. ഇനിയും കാത്ത് നിൽക്കാൻ സമയമില്ല.

അഞ്ചാം ദിവസത്തിന്റെ ചൂടേറിയ രാത്രി. പന്തം കൊളുത്തി മലകയറി വന്നവരുടെ കീഴിൽ അസ്ത്രങ്ങളെയ്ത് അവർ പൊരുതി. ചുഴറ്റിയെറിഞ്ഞ വാളിൽ നിന്നും രക്ഷപ്പെട്ടത് ഭാഗ്യം കൊണ്ടും പൂർവ്വികരുടെ അനുഗ്രഹവും കൊണ്ടാണ്. അന്ന് പുലർന്നത് രക്തമൂർന്ന് വീണ മണ്ണിൻതരിയിൽ പ്രഭാതത്തിന്റെ പ്രഥമ വെയിൽ തട്ടിയാണ്. വിജയം ഉറപ്പിച്ച മലമക്കൾ ആർത്തുവിളിച്ചു.

കതിരേശൻ അരൂതയുടെ ചുവട്ടിൽ പോയി ഇരുന്നു. അടിവാരം മുഴുവൻ കാണാം. തലച്ചുമടായി കേറിവരുന്ന കച്ചവടക്കാർ. ചുള്ളികൊണ്ട് നിർമ്മിച്ച കോന്നിയുടെ പുരയിടം. കോന്നി മുറ്റത്തേക്കിറങ്ങി നിൽക്കുന്നതും, തലപ്പാവണിഞ്ഞ ലാടവൈദ്യന്മാർ വട്ടം കൂടിയിരുന്ന് പാട്ടുപാടി തീ കത്തിച്ച് പുകക്കുന്നതും അവൻ കണ്ടു. കതിരേശൻ ചുറ്റും നോക്കി. അരൂതയുടെ ശിഖരങ്ങളിൽ കൊക്കുരുമ്മുന്ന രണ്ട് രാപ്പാടികൾ. ചൂടിലും തണുപ്പിലും കെട്ടിപ്പിണയുന്ന രണ്ട് സർപ്പങ്ങൾ ഇഴഞ്ഞ് പൊത്തിലൊളിച്ചിരുന്നു. കുളമ്പൊച്ച കേട്ടപ്പോഴാണ് കതിരേശൻ തിരിഞ്ഞുനോക്കിയത്. കാതൽമൂപ്പൻതന്നെ. കരിമ്പടം പുതച്ച, താടി പാടെ വളർന്ന മൂപ്പൻ. ഞരമ്പ് വലിഞ്ഞ് ചോരനിറമാർന്ന കണ്ണുകൾ. ഇപ്പോഴും നോക്കാൻ പേടിതന്നെ. ഷൾകോണായി വരച്ച കർമ്മചക്രത്തിൽ അമാവാസിനാളുകളിൽ ആടിന്റെ തലയറുത്ത് ആഭിചാരകർമ്മം നടത്തിയിട്ടുണ്ടത്രേ…

മൂപ്പൻ ചുമച്ചു. മലയും കയറി വന്നതിന്റെ ക്ഷീണം. കിതക്കുന്നുണ്ടായിരുന്നു. കതിരേശൻ എണീറ്റില്ല. കയർ കൊണ്ട് കോണായി പിരിച്ച കയറ്റുകട്ടിലിൽ പോയി ഇരുന്നു. കിളികൾ ചിലക്കുന്നു. പുരയിടത്തിന്റെ ഉള്ളിലേക്ക് മൂപ്പൻ നോക്കി.

“വന്നില്ല അല്ലേ”

“ഇല്ല”

“ഇന്നലെ രാത്രി വരുമെന്ന് പറഞ്ഞിട്ട്”

കതിരേശൻ തലതാഴ്ത്തിയിരുന്നു. ചെമ്മരിയാടുകളെ തളിച്ചു കൊണ്ടുപോയിരുന്ന ഒരു കുറുച്ച്യചെക്കൻ മൂപ്പനെ വണങ്ങിപ്പോയി. നിലത്ത് വീണുകിടന്നിരുന്ന വിത്തുകൾ കോഴികൾ കൊത്തിതിന്നുന്നുണ്ടായിരുന്നു. ലാടവൈദ്യന്മാരുടെ പാട്ട് മുറുകി. കുറച്ചുനേരം ഇരുന്നശേഷം താഴോട്ട് അടിവെച്ച് മൂപ്പൻ നടന്നു. കുറച്ചടി നടന്നശേഷം തിരിഞ്ഞുനിന്ന് മൂപ്പൻ പറഞ്ഞു.

“ഇനി എത്തുമ്പോൾ പറയണം എന്നോട്”

“പറയാം”

“മറക്കരുത് കതിരേശാ”

ഇല്ലയെന്നർത്ഥത്തിൽ കതിരേശൻ തലയാട്ടി. അകലെ മൂപ്പനും സംഘവും തന്റെ കാഴ്ച്ചയിൽ നിന്ന് മറഞ്ഞപ്പോൾ അരൂതയുടെ തടിയിലേക്ക് മെല്ലെ തലചായ്ച്ചു. പൊട്ടി മുളച്ച് കൂർത്ത വേരുകൾ നെഞ്ചാകെ പടർന്നു.

■■■